وضع هرگونه مالیات فشار بر مصرف‌كننده است

غلامرضا کرد زنگنه *

دریافت مالیات تنها  ابزار درآمدی برای دولت‌ها نیست بلکه به‌عنوان ابزار سیاست مالی دولت‌ها نیز قلمداد می‌شود. اگرچه ابزار سیاست مالی دولت‌ها در بودجه است. مالیات‌ها می‌تواند به طور کلی در اقتصاد و تمام شاخص‌های اقتصادی کشور؛ چه اشتغال، تولید، صادرات و غیر اثرگذار باشد. زمانی که دولت قصد دارد برخی بخش‌ها را مورد تشویق قرار دهد، یا مناطق محروم را توسعه دهد از طریق مالیات این کار را انجام می‌دهد. یا اعلام

می‌کند کسانی که در مناطق محروم هستند؛ به طور مثال از۱۰ سال معافیت مالیاتی برخوردار هستند، یا برای تشویق کارگران که در مناطق محروم کار کنند، ۵۰ درصد معافیت مالیاتی در نظر می‌گیرد. لذا در وهله‌ نخست باید بدانیم که مالیات تنها ابزار درآمدزایی برای دولت‌ها نیست. بلکه مالیات ابزار سیاست مالی است که اقتصاد را به حرکت درآورد و در رشد، توسعه و رونق اقتصادی  تاثیر دارد. لذا دولت نباید تنها نگاه درآمدزایی به مالیات‌ها داشته باشد. چراکه کشور در حالت رکود قرار دارد و با مشکلاتی در زمینه رونق اقتصادی روبه‌روست و  دولت باید از این ابزار بیشتر  استفاده کند. یکی از مشکلات بزرگ کشور سرمایه‌گذاری است.

به طوری که پیش‌بینی شد که در سند چشم‌انداز  ۲۰ ساله کشور باید ۳ هزار و ۷۰۰میلیارد دلار طی ۲۰ سال سرمایه‌گذاری شود. از این مقدار ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داخلی و هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی را شامل می‌شود؛ یعنی به‌طور متوسط باید سالی ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری داخلی و ۶۵ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی داشته باشیم. همواره یکی از مشکلات کشور ما و کشورهای مشابه ما هم مسئله فرار سرمایه‌ها و هم فرار مغزها است. در واقع وضع هرگونه مالیات در کشورهایی مثل کشور ما فشار بر مصرف‌کننده است. در واقع وضع این نوع مالیات‌ها سبب فرار سرمایه می‌شود؛ یعنی باید سرمایه‌گذاری در کشور تشویق شود که متاسفانه بر عکس آن اتفاق می‌افتد و باید افرادی که اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند مورد تشویق قرار‌گیرند و از معافیت‌های مالیاتی برخوردار گردند نه اینکه مالیات از آن‌ها دریافت شود.

در بخش مسکن هم وضع به همین ترتیب است.  یعنی با رونق بخش مسکن شاهد رونق اقتصادی در کشور خواهیم بود و اگر کشوری مسکن آن با رکود مواجه شد، اقتصاد نیز از رونق خارج خواهد شد. چند سال پیش بحرانی که در غرب و آمریکا به‌وجود آمد از همین مسکن شروع شد و منجر به ورشکستگی بانک‌ها شد.  چراکه مسکن جزو بخش‌هایی است که صدها شغل دیگر به آن وابسته است. لذا دولت نباید در بخش مالیاتی کشور تنها نگاهی درآمدزایی داشته باشد. اخذ مالیات‌ از صاحبان سرمایه در چنین شرایطی که کشور در رکود به سر می‌برد، به رکود بیشتر دامن می‌زند و منجر به فرار سرمایه‌ها  از این بخش خواهد شد.  چراکه در کشور ما بیشتر افراد به دنبال کارهای واسطه‌گری و دلالی هستند و سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد انجام نمی‌گیرد.

* رئیس اسبق سازمان امور مالیاتی