منسوجات و فرش بافی بالاترین ریسك عملیاتی را دارند

 رتبه بندی 33 گروه اقتصادی فعال در کشور از منظر ریسک عملیاتی نشان می دهد، گروه منسوجات و فرش با 23.11 بالاترین ریسک عملیاتی را دارند. صنایع با ریسک بالا در شرایط رکود بیش از سایر صنایع آسیب می بینند.

منسوجات و فرش بافی بالاترین ریسک عملیاتی را دارند

به گزارش روز دوشنبه ایرنا، مرکز پردازش اطلاعات استاریت وابسته به مرکز رتبه بندی اعتباری استاریت (www.irstarit.ir) با استفاده از بزرگترین پایگاه داده اطلاعات مالی و اقتصادی خود در کشور و به منظور انجام انواع پردازش های مالی و اقتصادی وضعیت صنایع مختلف در کشور را پایش می کند.

در این پایگاه داده اطلاعات مالی و اقتصادی حدود پنج هزار بنگاه اقتصادی در قالب 52 صنعت از سال 1382 تاکنون براساس صورت های مالی حسابرسی شده، موجود می باشد. یکی از بررسی هایی که با استفاده از این اطلاعات ارزشمند می توان انجام داد رتبه بندی صنایع براساس ریسک عملیاتی آنها می باشد.

**ریسک عملیاتی چیست؟

ریسک عملیاتی عبارت است از نوسان پذیری در سود به دلیل تغییرات فروش و ارتباط مستقیم با میزان استفاده از هزینه های ثابت عملیاتی در ساختار هزینه های شرکت است. شاخص اندازه گیری ریسک عملیاتی، اهرم عملیاتی می باشد. هرچقدر اهرم عملیاتی بالاتر باشد ریسک عملیاتی بیشتر است. بنابراین به طور عمومی انتظار می رود در صنایع سرمایه بر ریسک عملیاتی بالا باشد. 

همچنین در شرایط رونق اقتصادی، صنایع با اهرم عملیاتی بالا، سود بیشتر می برند و در شرایط رکود اقتصادی زیان بیشتری می بینند. با ثابت بودن سایر عوامل، افزایش مقدار و مبلغ فروش در یک صنعت خاص، باعث کاهش اهرم و افزایش هزینه های متغیر باعث افزایش اهرم عملیاتی می شوند. 

اهرم عملیاتی ،درصد تغییرات سود عملیاتی، در مقابل درصد تغییرات فروش است. در واقع اهرم عملیاتی درجه حساسیت سود قبل از بهره و مالیات را در مقابل تغییرات فروش اندازه گیری می کند.

در این اهرم، فروش متغیر مستقل و سود عملیاتی متغیر وابسته می باشد. عامل ایجاد کننده اهرم عملیاتی هزینه های عملیاتی است.

افزایش هزینه های ثابت عملیاتی نظیر اهرم در فیزیک باعث تشدید حساسیت سود عملیاتی در مقابل تغییرات فروش می شود بنابراین اهرم عملیاتی بر تجزیه و تحلیل تصمیماتی که فقط بار عملیاتی دارند، تاکید می کند و منحصرا به سمت راست ترازنامه یا قسمت عملیاتی صورت سود و زیان (از فروش تا سود عملیاتی) می پردازد.

** رتبه بندی 33 گروه اقتصادی فعال

رتبه بندی 33 گروه اقتصادی فعال در کشور از منظر ریسک عملیاتی نشان می دهد بعد از گروه منسوجات و فرش بافی به ترتیب گروه های پلاستیک با 12.64 ، خودروسازی با 7.68، ماشین آلات و تجهیزات با3.60، کانی های غیرفلزی با 6.73 و تایرسازی با 2.69 در رتبه های بعدی قرار دارند.

همچنین گروههای خدمات فنی و مهندسی، واسطه گری های مالی، خدمات فنی - مهندسی خودرو، مخابرات، محصولات کاغذی، انبوه سازی و املاک و مستغلات دارای ریسک اعتباری منفی می باشند.

مرکز پردازش اطلاعات استاریت به منظور انجام این بررسی پس از برگزیدن 33 گروه اقتصادی از مجموعه گروه هایی که اطلاعات آنها در پایگاه داده می باشد میانگین پارامترهای مورد نیاز جهت اندازه گیری اهرم عملیاتی هر صنعت را مورد استفاده قرار داده است.

به این ترتیب برای یک سال مورد بررسی مقدار این شاخص برای هر صنعت به دست آمده است. در گام بعد به همین ترتیب مقدار این شاخص برای سال های 90، 91 و 92 محاسبه شد و به جهت اینکه مقدار دقیق تری برای هر صنعت به عنوان مقدار اهرم عملیاتی اعلام شود و به منظور کاهش اثر تغییرات ناگهانی که ممکن است به دلایل متعدد در هر صنعت اتفاق افتاده باشد میانگین سه سال مورد بررسی به عنوان مقدار نهایی اهرم عملیاتی برای هر صنعت در نظر گرفته شده است.

ریسک اندازه گیری شده در 33 صنعت یادشده نشان دهنده تصمیمات مدیران این صنایع در تعیین میزان سرمایه گذاری لازم جهت انجام فعالیت های عملیاتی شرکت های فعال در این صنایع می باشد.

** صنایع ریسک پذیر در شرایط رکد اقتصادی

در شرایط رکود اقتصادی صنایعی که دارای ریسک عملیاتی بالاتری باشند زیان بیشتری می بینند و به صورت عمومی مشاهده می شود پر ریسک ترین صنایع کشور صنایعی که در رده های بالا قرار گرفته اند، طی سال های اخیر آسیب های زیادی نیز از شرایط رکود اقتصادی دیده اند.

اکثر صنایعی که در رتبه های بالا از نظر ریسک قرار گرفته اند سرمایه بر محسوب می شوند و صنایع سرمایه بر که رتبه های پایینی نیز دارند عمدتا از سرمایه های خود مدت زمان زیادی است که بهره برداری می نمایند و معمولا در این صنایع طی سال های اخیر نوسازی های بزرگ در دارایی های ثابت خود نظیر به روز رسانی تکنولوژی و استفاده از ماشین آلات و تجهیزات جدید کمتر اتفاق افتاده است. 

** صنایع خدماتی ریسک عملیاتی کمتری دارند

نکته دیگری که در این رتبه بندی قابل توجه است و قابل پیش بینی هم بود، پایین بودن رتبه ریسک عملیاتی صنایع خدماتی در کشور می باشد.

در صنایع یادشده به دلیل اینکه عمدتا ارزش افزوده ایجاد شده مبتنی بر عملکرد سرمایه های انسانی است لذا در مقایسه با صنایع سرمایه بر دارای هزینه های ثابت عملیاتی کمتری می باشند و انتظار می رود که رتبه ریسک عملیاتی آنها نیز پایین تر باشد.

در ارتباط با صنایعی که مقدار اهرم عملیاتی منفی دارند براساس اطلاعات مالی آنها به دلیل تغییرات برخی از هزینه های عملیاتی،طی سال های مورد بررسی که چندان مرتبط با میزان فروش نبوده مقدار اهرم آنها منفی شده اما در هر حال مقدار مطلق این شاخص نمایانگر میزان ریسک عملیاتی 33 گروه اقتصادی می تواند باشد.