تکیه‌ بر دیپلماسی اقتصادی، راه‌حل مشکلات حوزه صادرات

جلسه تخصصی کمیسیون توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی برگزار شد. در این جلسه اعضای کمیسیون درباره موانعِ و مشکلات توسعه صادرات در ایران گفت‌وگو کردند. مهمان این جلسه، پدرام سلطانی، نایب‌رئیس اتاق ایران بود. این کمیسیون چند مورد از موانع صادرات را بعد از جلسات متعدد انتخاب کرده و در این جلسه راهکارهای خروج از مشکلات را برای این مشکلات پیشنهاد دادند.

این مشکلات و موانع صادرات عبارت‌اند از:

• رقابتی نبودن محصولات ایرانی: ضعف نظام بانکی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل
• ناکارآمدی دیپلماسی اقتصادی ایران با جهان: تعرفه ترجیحی،
• واقعی و تک‌نرخی نبودن نرخ ارز.

بعدازاینکه این موارد اعلام شد اعضای هیات نمایندگان عضو کمیسیون توسعه صادرات ایران راهکارهای خود را ارائه دادند.

مصطفی کرمانی، عضو هیات نمایندگان اتاق قم درباره راهکارهای خروج صادرات از مشکلات گفت: «بالا بودن هزینه تولید و هزینه حمل‌ونقل و بالا بودن مواد اولیه به تولیدکننده‌ها آسیب می‌زند.» او معتقد است: «باید از فرصت‌های سیاسی به نفع اقتصاد بهره جست و در این دوره باید دولت به نفع اقتصاد کاری بکند و یکی از همین کارهای برقراری تعرفه ترجیحی با کشورهای همسایه است. مثلاً ما با عراق و سوریه مناسبات سیاسی خوبی داریم. باید از این فرصت برای اقتصاد ایران بهره‌جویند.»

بعد از او محمود سیادت، عضو هیات نمایندگان اتاق مشهد درباره راهکارهای رفع موانع صادرات چنین گفت: «بخش خصوصی در تصمیمات اقتصادی دولت هیچ مشارکتی ندارد؛ البته آن‌ها در حرف می‌گویند که به نظرات بخش خصوصی توجه دارند اما در عمل چنین اتفاقی نمی‌افتد. از طرفی باید وزارت خارجه طرح تعرفه ترجیحی را با دیپلماسی اقتصادی دنبال کند. این ایده را باید اتاق ایران، وزارت خارجه و سازمان توسعه تجارت عملیاتی کند.»

هادی حنایی جهرمی، عضو هیات نمایندگان اتاق شیراز در این نشست به مسئله برندینگ و بسته‌بندی در حوزه صادرات محصولات کشاورزی و میوه و تره‌بار اشاره کرد. او گفت: «ما با کشورهای خلیج‌فارس روابط اقتصادی خوبی داریم ولی نبود بسته‌بندی مناسب این به صادرات محصولات کشاورزی ایران آسیب می‌زند. باید به تشکل‌های صادرکننده کارت شناسایی مناسبی داده شود، همچنین این تشکل‌ها اختیارات بیشتری در حوزه صادرات داشته باشند.»

 سعد حسینی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایلام هم تأکید کرد باید به عملیاتی شدن راهبردهای خروج از بحران تأکید کرد. بعد از او حمیدرضا صالحی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران از معاونت مخصوص صادرات سخن گفت و تنها راهکار کمک به صادرات را تشکیل معاونت صادرات در ریاست جمهوری عنوان کرد.

امیر عابدی، عضو اتاق گرگان هم در ادامه از ضعف مدیریتی گفت و به فعال شدن دیپلماسی اقتصادی تأکید کرد. او گفت: باید از فرصت‌های تجاری به‌صورت جدی بهره‌برداری شود و در این راه تعامل اتاق ایران با وزارت امور خارجه می‌تواند کارساز باشد.

بعدازآن پدرام سلطانی، نایب‌رئیس اتاق ایران به دعوت عدنان موسی‌پور، رئیس کمیسیون توسعه تجارت از موانع و مشکلات بخش خصوصی گفت. او تأکید کرد که باید همه اعضای هیات نمایندگان اتاق ایران و اتاق‌های سراسر کشور، به اصل تقسیم‌کار توجه داشته باشند؛ با تقسیم‌کار مناسب است که ما می‌توانیم مسائل را به ترتیب اولویت پیگیری کنیم. دولت و اتاق ایران هم‌زمان نمی‌تواند همه مشکلات اقتصاد، اعم از تولید تا واردات و صادرات را یکجا برطرف کند. باید با تقسیم‌کار بدنه اجرایی اتاق و هیات رئیسه مطالبات بخش خصوصی را پیگیری کنند.

او گفت: «اگر نظام اجرایی ما درست و کارآمد بود ما به‌جای اینکه به مطالبات جزئی تأکید می‌کردیم باید زمان خود را برای گسترش کسب‌وکار خود می‌گذاشتیم. اما متأسفانه نظام اداری ما، کارآفرین‌ها و بنگاه‌ها را مجبور می‌کند با موضوعات کوچک درگیر باشند.»

سلطانی به سخنرانی مسعود نیلی اشاره‌کرده و گفت: «باید این گفته‌ها را جدی گرفت و باید نارضایتی خود را ساختارها و سیستم‌های اقتصادی به دولت و ارگان‌های مرتبط با اقتصاد اعلام کنیم؛ همه باید این نارسایی‌ها را عنوان کنند.»

او در ادامه به سهم بخش خصوصی در مشکلات حوزه اقتصادی اشاره کرد و عنوان کرد: «مدل کسب‌وکار ما سنتی است و باید همه بنگاه‌های اقتصادی خود را به ابزار روز کارآمد کنند. وگرنه زمان زیادی طول نمی‌کشد تا این بنگاه‌ها ورشکسته شوند.»

نایب‌رئیس اتاق ایران می‌گوید: «باید بنگاه‌های اقتصادی با کسب‌وکارهای نوین خود را به‌روز کنند. هم بنگاه‌های اقتصادی و هم دولت در صنایع مادر باید خود را کارآمد و به‌روز کند و وگرنه هم صنایع مادر و کسب‌وکارهای کوچک آینده خوبی را نباید انتظار بکشند.»

 به گفته سلطانی یکی از دلایلی که کسب‌وکارهای نوین در ایران موفق است این است که آن‌ها خارج از این موانع و خارج از چارچوب‌های سیستم اقتصادی کار می‌کنند. باید به تکنولوژی و علم روز مجهز شد تا سرنوشت بنگاه‌های سنتی شکست نباشد.

درنهایت سلطانی تأکید کرد که کمیسیون توسعه صادرات اتاق ایران باید راهکارهای خود را برای توسعه صادرات به تفکیک و دقیق و عملیاتی بیان کند تا آن را در جلسه ماه آینده با مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد و دارایی که مهمان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران خواهد بود، در میان بگذارند.