آمارها نشان میدهد از ابتدای مهر سال ۹۲ تا مهر ۹۶بالغبر ۲۴میلیارد و ۹۵۰میلیون دلار سرمایهگذاری خارجی وارد کشور شده اما هنوز سهم ایران از کل سرمایهگذاری خارجی در جهان کمتر از ۲دهم درصد است.
تازهترین گزارش یک نهاد دولتی نشان میدهد که از ابتدای مهر سال ۹۲ تا مهر ۹۶بالغبر ۲۴میلیارد و ۹۵۰میلیون دلار سرمایهگذاری خارجی وارد کشور شده است؛ با این حال سهم ایران از کل سرمایهگذاری خارجی در جهان همچنان کمتر از ۲دهم درصد است.
به گفته افروز بهرامی، مدیرکل دفتر سرمایهگذاری خارجی وزارت صنعت، معدن و تجارت از مجموع حدود 25میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی صورت گرفته از ابتدای دولت یازدهم تا مهر امسال، 8میلیارد و 84میلیون دلار در بخش صنعت و معدن سرمایهگذاری شده که 94طرح به ارزش 1.44میلیارد دلار در حال بهرهبرداری است و 120طرح دیگر به ارزش 7.4میلیارد دلار هم در دست اجرا قرار دارد.
براساس قانون برنامه ششم توسعه، دولت باید سالانه دستکم 50میلیارد دلار سرمایه خارجی بهصورت مستقیم، فاینانس و سرمایهگذاری مشترک جذب کند تا بتواند بخشی از منابع لازم برای رشد 8درصدی را تأمین کند. افزون بر اینکه 580هزار میلیارد تومان هم سرمایهگذاری داخلی مورد نیاز خواهد بود. این در حالی است که در سال 2016ایران موفق شده 3.37میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند که نسبت به 1780میلیارد دلار سرمایهگذاری جذب شده در جهان بالغبر 19/0 درصد برآورد میشود.
مدیرکل دفتر سرمایهگذاری خارجی وزارت صنعت، معدن و تجارت در نشست کمیسیون سرمایهگذاری اتاق ایران میگوید: وجود انحصار، رانت و فساد نسبی در فرایند فعالیتهای اقتصادی، شاخصهای نامناسب اقتصادی و سرمایهگذاری، عدمرعایت درست سیاستهای اصل 44و ساختار دولتی اقتصاد، فقدان زیرساختهای فیزیکی مناسب برای سرمایهگذاری، نبود تبلیغات کافی و ترسیم چهره غیرواقعی از کشور ایران از مهمترین چالشهای کلان و ملی در جذب سرمایهگذاری خارجی است.
بهرامی ادامه میدهد: تأکید قانون مبنی براینکه اختلاف بین سرمایهگذار خارجی و دولت باید در دادگاههای داخلی حل و فصل شود، برخلاف عرف بینالمللی است و همچنان شاهد این هستیم که قوانین و مقررات تفسیر به رأی میشوند و رویه حقوقی شفاف برای حمایت از سرمایهگذاران و کارآفرینان خارجی نداریم.
غیبت معنادار برخی استانها
گزارش رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت البته از آن جهت قابل تأمل است که استانهای صنعتی و یا دارای قدرت جذب سرمایههای خارجی نظیر اصفهان، خوزستان، مرکزی، آذربایجان شرقی و بوشهر در جمع استانهای پیشتاز برای جذب پولهای خارجی قرار ندارند. آیا تغییر ترکیب استانهای موفق در جذب بیشترین میزان سرمایهگذاری خارجی بهدلیل تغییر مقصد سرمایهگذاران است یا اینکه موانع منطقهای و مدیریتی در استانهای ناموفق باعث دلسرد شدن سرمایهگذاران خارجی شده است؟
چالشهای سرمایهگذاری در ایران به روایت شاخصهای جهانی
وجود انحصارات، رانتها و فساد نسبی در فرایند فعالیتهای اقتصادی و رتبه بد در شاخص کسب و کار
رتبه 171از میان 178کشور در زمینه شاخص آزادی اقتصادی
رتبه 88از میان 102کشور در شاخص حاکمیت قانون
رتبه 136از میان 171کشوردر شاخص فساد اداری
نمره 28از 100در شاخص فساد
رتبه 120در شاخص بهبود فضای کسب و کار
رتبه 171از 178کشور دنیا در شاخص توسعهیافتگی بازارهای مالی