هر روز یک خواب برای صادرات می بینند...

با افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی انتظار می‌رفت صادرات با صرفه شود، اما بسیاری از صادرکنندگان از شرایط موجود گلایه کرده و می گویند که تعهد پیمان سپاری ارزی سد راه صادرات شده و انگیزه را از صادرکنندگان گرفته است.

 به عبارتی دیگر  آنها معتقدند با کاهش ارزش پول ملی، صادرات می توانست بازارشان را گرم کند، در صورتیکه مسئولان ذیربط هر روز خوابی برای صادرات نمی دیدند و دستورالعمل ثابتی برای صادرات داشتند و حال باید دید با این همه سنگی که جلوی پای صادرکنندگان گذاشته اند، آنان عطای صادرات را به لقایش می‌بخشند؟

بسیاری از صادرکنندگان بر این باور هستند که بانک مرکزی با تغییر در برخی از دستورالعمل‌ها می‌تواند امکان فعالیت کامل را به صادرکنندگان بدهد در این صورت می‌توان انتظار داشت که توان کشور در صادرات غیرنفتی افزایش یابد.

در حالیکه آمار گمرکات از رشد بی سابقه صادرات از این استان خبر می دهد اما رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز نظر دیگری دارد و معتقد است افزایش 83 درصدی صادرات استان در چهارماهه امسال غیر واقعی است و برای آن دلیل آورده است.

غیرواقعی بودن افزایش 83 درصدی صادرات غیرنفتی آذربایجان شرقی

رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق بازرگانی تبریز در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با افزایش 83 درصدی صادرات استان، متذکر می‌شود: به نظر می‌رسد این آمار واقعی نبوده و براساس قیمت‌های پایانه گمرکی است، چراکه با ابلاغ سیاست‌های جدید در سال جاری از سوی بانک مرکزی، صادرات ما باید نزولی باشد؛ البته در صورتی‌که پیمان سپاری ارزی متوقف شود صادرات غیرنفتی ایران سه برابر افزایش خواهد یافت.

وی ادامه می‌دهد: از سال گذشته تاکنون به دلیل اتفاقات و سیاست‌های ارزی و احیای تعهد ارزی، مجددا در صادرات با سیاست‌های ارزی جدید کارت‌های یکبار مصرف ورود پیدا کرده‌اند و توانستند از شرایط تعهد ارزی که دغدغه صادرکنندگان بود به نفع خود استفاده کنند. به عنوان مثال در سال 97 افرادی که اصلا هیچ گونه کالایی را صادر نکرده است برای اینکه از فشارهای پیمان سپاری ارزی خارج شود با استفاده از این کارت‌ها در سال جاری 30 نوع کالا صادر کرده است.

مسعود بنابیان با بیان این‌که پیمان سپاری ارزی سدی محکم برای صادرکنندگان محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: صادرکنندگان مواد اولیه خود را در کف بازار با ارز 12 هزار تومانی تامین کرده و در سامانه نیما با دلار هشت هزار تومانی صادر می‌کنند؛ از این رو برای صادرکنندگان توجیه اقتصادی نداشته و به نفع واردکنندگان است.

وی بیان می‌کند: دو نرخی شدن دلار باعث کاهش ارزش پول ملی شده و از سویی نیز سه برابر شدن  سرمایه در گردش واحد تولیدی را به دنبال داشت، اما هدف اصلی از افزایش نرخ دلار با صرفه شدن صادرات بود اما بانک مرکزی با ابلاغ سیاست‌های جدید و تعهد پیمان سپاری ارزی این فرصت را از صادرکنندگان گرفته و اکنون صادرکنندگان با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند.

این صادرکننده با بیان این‌که دولت باید بخش خصوصی را پیمان سپاری ارزی معاف کند، می‌افزاید: براساس سیاست‎‌های جدید، میزان بازگشت ارز پتروشیمی‌ها به چرخه اقتصادی در سال 98 شامل حداقل 60 درصد در سامانه نیما، حداکثر 10 درصد اسکناس و بقیه واردات در مقابل صادرات خود تعیین شده است.

وی ادامه‌ می‌دهد: سایر صادرکنندگان نیز باید حداقل 50 درصد ارز خود را در سامانه نیما عرضه کنند و حداکثر تا 20 درصد به صورت اسکناس و بقیه واردات در مقابل صادرات خود یا سایر اشخاص نسبت به برگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی اقدام کنند، این درحالیست که عملا عرضه اسکانس غیرممکن بوده و پولشویی محسوب می‌شود.

بنابیان در خصوص آخرین وضعیت صادرات استان، مدعی شد: تمامی محصولات استان ما صادر می‌شود، به طوری‌که سهم صادرات غیرنفتی استان حدود دو میلیارد دلار است، البته نباید از تلاش‌های بخش خصوصی در این زمینه چشم پوشی کرد.

وی با اشاره به سایر مشکلات صادرکنندگان، می‌گوید: برخی از صادرکنندگان ما پول حاصل از صادراتشان را به شکل ریالی باز می‌گردانند و برخی دیگر درگیر عبور از تحریم‌ها هستند؛  از سویی نیز بانک مرکزی طی یک سال اخیر 73 مورد بخش نامه در حوزه صادرات ابلاغ کرده و شاهدیم که صادرات برخی کالاها در روز آزاد شده و شب ممنوع می‌شود، بنابراین در این شرایط انگیزه‌ای برای صادرکنندگان باقی نمی ماند بر این اساس لازم است یک همکاری مشترک میان دولت و بخش خصوصی شکل گیرد.

ایجاد مشکلات در حوزه صادرات با تعدد بخشنامه‌های ارزی

لیلی اورنگی، ناظر گمرکات آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه افزایش 83 درصدی صادرات غیرنفتی از گمرکات استان بی‌سابقه است، می‌گوید: ایجاد و توسعه دفاتر گمرکی در جوارهای تولیدی مرتبط مانند فولاد و مصنوعات فولادی در بناب و افزایش چشمگیر صادرات قیر، مس و مصنوعات آن آهن و مصنوعات فولادی، شیشه و مواد پتروشیمی از گمرکات استان از جمله عوامل موثر در افزایش آمار صادرات استان است.

لیلی اورنگی با اشاره به اهمیت صادرات غیرنفتی و نقش آن در رشد و توسعه اقتصادی کشور، می‌افزاید: به واسطه تامین ارز به ویژه در شرایط تحریم‌ارزی و شرایط فعلی حاکم بر اقتصاد کشور، صادرات غیرنفتی اهمیت و نقش حیاتی در پویایی اقتصاد کشور دارد.

وی با اشاره به موانع و مشکلات صادرات استان و دغدغه صادرکنندگان، ادامه می‌دهد: عمده مشکلات در خصوص ابهامات و تعدد بخش نامه‌های ارزی که موجب سردرگمی در بازار ارز شده است؛ از سوی دیگر تعدد بخش نامه‌های صادره و مراجع تصمیم گیری در تجارت خارجی کشور از عمده مشکلات فعالین اقتصادی حوزه تجارت خارجی است.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که حال که صادرات با صرفه شده است، آیا صادرکنندگان از این شرایط راضی هستند؟، می‌گوید: در صورتی‌که سمت و سوی صادرات از صدور مواد اولیه به کالاهای واسطه‌ای و محصولات نهایی با ارزش افزوده بالا سوق پیدا کند منجر به اشتغال و رونق تولید شده و به تبع آن باعث رشد شاخص‌های اقتصادی در کشور خواهد شد.

ناظر گمرکات آذربایجان شرقی خاطرنشان می‌کند: تحریم‌ها نه تنها روی صادرات تاثیر منفی نداشته بلکه منجر به رونق صادرات به خصوص موجب رونق اقتصادی صنایع تولیدی استان شده است.

به گزارش ایسنا، آمار چهار ماهه صادرات آذربایجان شرقی حاکی از آن است که در ماه‌های سال 98 رشد صادرات مثبت بوده و با افزایش 83 درصدی همراه است که این آمار بسیار چشمگیر و در طول چند سال اخیر بی‌سابقه است.

بررسی وضعیت صادرات بدون احتساب میعانات گازی در چهار ماهه نخست سال 98 نشان می‌دهد که در اکثر ماه‌های سال 97 رشد صادرات مثبت بوده و از ابتدای سال جاری این روند نیز تداوم داشته و کفه ترازو به نفع صادرات سنگین شده است.

همچنین بررسی واردات بدون احتساب میعانات گازی نشان می‌دهدکه در چهارماهه سال 98، کفه واردات آذربایجان شرقی نیز سنگین تر شده است؛ به طوری‌که نسبت به مدت مشابه سال 97 از لحاظ وزنی 67 درصد و از حیث ارزش دلاری 48 درصد افزایش داشته و در این مدت میزان کالای وارده به گمرکات استان 167 هزار تن به ارزش بیش از 387 میلیون دلار بوده است.

کشور ترکیه دارای بیشترین سهم از کل صادرات و واردات آذربایجان شرقی

صادرات کالایی آذربایجان شرقی در چهار ماهه سال جاری به بیش از 83 کشور از جمله ترکیه، عراق، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، چین، افغانستان، ایتالیا، بلغارستان و پاکستان انجام شده است. کشور ترکیه با بیشترین سهم از کل صادرات چهارماهه به ارزش بیش از 229 میلیون دلار در صدر مقاصد صادراتی استان قرار گرفته است.

پس از ترکیه کشورهای عراق، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، چین، افغانستان، ایتالیا، بلغارستان و پاکستان به ترتیب به ارزش بیش از 212 میلیون دلار، 76 میلیون دلار، 70 میلیون دلار، 56 میلیون دلار، 47 میلیون دلار، 29 میلیون دلار، 14 میلیون دلار، 12 و 11 میلیون دلار در جایگاه‌های بعدی قرار گرفته است.

کالاهای وارداتی آذربایجان شرقی نیز در این مدت از 51 کشور مختلف دنیا از جمله ترکیه، امارات، آلمان، چین، گرجستان، ایتالیا، ژاپن، جمهوری کره، فدراسیون روسیه و اتریش از طریق گمرکات استان بوده است که کشور ترکیه به ارزش بیش از 229 میلیون دلاری در صدر مبادی وارداتی استان قرار گرفته است.