اراده‌ای برای مبارزه با قاچاق پوشاک وجود ندارد

سعید قدیری دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران  در ارتباط با برآورد میزان قاچاق پوشاک و صدمات قاچاق آن به تولیدکنندگان پوشاک، گفت: در قانون مرجع رسمی اعلام میزان کالای قاچاق در تمامی حوزه‌ها، فقط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. آمار پوشاک قاچاق در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷، رقمی در حدود ۳ میلیارد دلار در سال اعلام شده است.

به گزارش سایت نساجی امروز به نقل از خبرگزاری تسنیم،، وی افزود: در سال ۱۳۹۶ تولیدکنندگان و برند‌های داخلی پوشاک طرحی را به دولت ارائه دادند تحت عنوان نظام‌مند کردن واردات پوشاک تا به این ترتیب هر پوشاکی با هر عنوان و اسمی که عمدتا تقلبی هستند وارد کشور نشوند. براساس این دستور‌العمل و قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، در سال ۱۳۹۷ برخورد‌هایی با پوشاک قاچاق در سطح عرضه صورت گرفت تا با برندهای محرز پوشاک قاچاق مقابله شود.

دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران ادامه داد: بعد از این اقدام فضا برای پوشاک قاچاق به‌شدت ناامن شد و کاملا این موضوع در سطح بازار مشهود بود، چراکه در ۱۳۹۷ برخورد‌های شدید و نیز عملیات رسانه‌ای سنگینی در خصوص مبارزه با پوشاک قاچاق در سطح عرضه انجام می‌شد، بنابراین سرمایه‌ای که قرار بود در این بخش جریان پیدا کند، از این موضوع ترسید و عقب‌نشینی کرد.

ادامه نیافتن اقدامات مثبت گذشته در راستای مبارزه با قاچاق

جلالی‌قدیری اظهار کرد: در سال ۱۳۹۷ برآورد ما از رونق تولید پوشاک داخلی، رقمی در حدود ۲۵ درصد بود، بنابراین همین عدد از رقم میزان قاچاق پوشاک از آمار ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کسر شد و رقم ۷/۲ میلیارد دلار به حدود ۲ میلیارد دلار کاهش یافت، اما بعد از آن یعنی در سال ۱۳۹۸ به بعد هیچ اتفاق مثبتی رخ نداد.
وی ضمن اشاره به اینکه پوشاک یک کالای سهل‌الوصول است و به‌سرعت وارد سطح عرضه می‌شود، بیان کرد: برآوردهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نشان می‌دهد در صورت عدم مقابله با پوشاک قاچاق، این پوشاک به‌سرعت خود را به سطح عرضه می‌رساند، بنابراین عدم کنترل سطح عرضه، مبادی ورودی و راه‌هایی که منجر به قاچاق پوشاک می‌شود، باعث بازگشت به این نوع پوشاک به سطح عرضه خواهد شد.

افزایش قاچاق پوشاک

دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران بیان کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد آمار پوشاک قاچاق بعد از سال ۱۳۹۷ بیشتر شده، یعنی رقمی بیش از ۳ میلیارد دلار. این عدد توسط ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اندازه‌گیری شکاف عرضه و تقاضا محاسبه شده است. در حال حاضر حجم مصرف پوشاک در کشور ۹ میلیارد دلار است که ۵/۵ میلیارد دلار آن سهم تولید و مابقی آن نیز باتوجه به ممنوعیت واردات پوشاک، سهم قاچاق است که در حدود ۵/۳ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

سوءاستفاده از رویه‌های قانونی برای قاچاق پوشاک

جلالی‌قدیری اظهار کرد: قاچاق به ‌دو روش انجام می‌شود که یک روش واردات غیرقانونی و روش دیگر سوءاستفاده از رویه‌های قانونی مانند واردات مسافری، گذر مرزی، پیله‌وری، مناطق آزاد، کولبری، ملوانی و ته‌لنجی است. وقتی از این روش‌ها به‌صورت سازمان‌یافته استفاده می‌شود عملا این رویه‌ها به قاچاق تبدیل می‌شوند.
وی توضیح داد: به طور مثال گفته می‌شود هر مسافر می‌تواند ۸۰ دلار کالا وارد کشور کند، اما وقتی این مسافر به میزان زیادی کالا از جمله پوشاک وارد کشور می‌کند و هیچ‌کس آن را اندازه‌گیری نمی‌کند این نوع واردات تبدیل به قاچاق می‌شود. در حال حاضر روزانه ۸۰ الی ۱۰۰ پرواز به سمت ترکیه انجام می‌شود، در هر پرواز حدودا ۳۰۰ نفر جابه‌جا می‌شوند و اگر هرکدام از این مسافران ۸۰ دلار کالا وارد کنند، عدد واردات پوشاک به این طریق بسیار بزرگ خواهد بود.

سازماندهی قاچاق پوشاک به‌صورت مسافری

دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران ضمن اشاره به سازمان‌یافته بودن قاچاق پوشاک بیان کرد: به طور مثال در حال حاضر تورهای مسافرتی وجود دارند که افراد را ۳ روزه به کشوری مانند ترکیه می‌برند و به صورت علنی از حق واردات آنها استفاده می‌کنند. این رویه براساس قوانین غلط به وجو‌د آمده است و هیچ نهاد یا دستگاهی آن را پایش نمی‌کند، بنابراین در حوزه واردات مسافری بیش از یک میلیارد دلار پوشاک قاچاق وارد کشور می‌شود.
جلالی‌قدیری اظهار کرد: مبارزه با قاچاق توسط مسوولان شوخی گرفته می‌شود، به طور مثال دستورالعمل تبصره (۴) الحاقی ماده (۱۸) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را تصویب می‌کنند، اما آن را ابلاغ نمی‌کنند و از طرفی جلسات با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برگزار می‌شود، اما باز هم به خانه اول بازمی‌گردیم و هیچ نتیجه‌ای برای ما حاصل نمی‌شود. در واقع هیچ عزمی برای مبارزه با قاچاق از طرف دستگاه‌های ذی‌ربط وجود ندارد.
وی افزود: ماهیت پوشاکی که وارد می‌شود، استوک است، یعنی این پوشاک یا فصل آن گذشته یا به هر دلیلی در بازار‌های جهانی به فروش نرفته است. این پوشاک را در کشور تغییر برند می‌دهند و به‌عنوان کالای نو می‌فروشند.

مقابله در سطح عرضه، تنها راه مبارزه با قاچاق

دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران بیان کرد: تنها راهی که می‌توان قاچاق پوشاک را کنترل کرد مبارزه در سطح عرضه است. به طور مثال پوشاک حمل‌ونقل دارد، اما نیازی به انبار ندارد. مثلا پوشاک از ترکیه یا دوبی سفارش داده می‌شود و در حدود ۷۲ ساعت کاری درب فروشگاه‌ها یعنی سطح عرضه وارد می‌شود.
جلالی‌قدیری اظهار کرد: رصد قاچاق پوشاک باید قبل از مبادی ورودی تا سطح عرضه انجام شود، قاچاق تخلف محرز است مانند دزدی و دیگر جرائم مشهود، همان‌طور که با دزد برخورد می‌شود باید با قاچاقچی هم به همان شکل برخورد شود. این برخوردها باید سخت و خشن باشد به شکلی که مایه عبرت دیگران شود. وی ضمن اشاره به سازمان‌یافته بودن قاچاق پوشاک از رویه‌های قانونی گفت: رویه‌های قانونی واردات کالا تبدیل به رانت برای عده‌ای شده است. این امر موجب قاچاق سازمان‌یافته می‌شود، چراکه هیچ جایی ثبت نمی‌شود و سوءاستفاده از این رویه‌ها افزایش خواهد یافت. استفاده از این رویه‌های قانونی مانند واردات کالا از مناطق آزاد، باعث واردات کالای قاچاق در مقیاس‌های بسیار بزرگ مانند تعداد کانتینر است نه عده‌ای کولبر که فقط چند کیلو بار حمل می‌کنند.

برخورد با قاچاق موجب گران‌فروشی تولیدکنندگان داخلی نخواهد شد

دبیر اتحادیه تولید و صادرات صنایع نساجی و پوشاک ایران گفت: در سال ۱۳۹۹ با فشار بخش خصوص فقط طی حدودا ۳ هفته با قاچاق پوشاک در سطح عرضه برخورد شد و بعد از آن موضوع برخورد با قاچاق پوشاک در سطح عرضه کاملا به دست فراموشی سپرده شد.
وی در ادامه گفت: گاهی می‌گویند وقتی جلوی عرضه پوشاک قاچاق گرفته می‌شود، تولیدکنندگان قیمت‌های خود را بالا می‌برند. در این ‌رابطه باید بگوییم در بازار پوشاک تعدد ذی‌نفعان پوشاک بی‌شمار است، بنابراین این بازار مانند بازار خودرو انحصاری نیست که بازیگرانی در آن نقش ایفا می‌کنند و محدود باشد. این بازار آنقدر گسترده است که انحصاری برای آن وجود ندارد و باعث بالا رفتن قیمت پوشاک نخواهد شد.