بازار پوشاک در مناسبتهایی مانند عید نوروز باید با افزایش تقاضا روبهرو شود، اما این صنعت هم متأثر از وضعیت کلی اقتصاد در بحران است. تنگنای معیشتی و نبود قدرت خرید در مردم و نیز وجود کالای قاچاق در بازار و تمایل مصرفکننده به آن یکی از معضلات این صنعت است. اما دولت ادعای مبارزه با کالای قاچاق دارد. برای مثال تسنیم دیروز در گزارشی نوشت: «گشتهای مشترک مبارزه با عرضه کالای قاچاق با حضور در برخی از مزونهای لاکچری شمال تهران، پوشاک قاچاق عرضهشده در این واحدها را جمعآوری کرده و در اختیار مقامات قضایی قرار دادند.»
توقف طرح مقابله با قاچاق پوشاک
با این حال چندی پیش، یک مقام صنفی خبر از توقف طرح مقابله با پوشاک قاچاق داد.
عضو هیأتمدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک: در ایران کالای قاچاق با قیمت ارزان وارد میشود و قاچاقچیان عوارض گمرکی، مالیات و به خصوص مالیات بر ارزش افزوده را نمیدهند؛ در صورتی که تولیدکنندگان تمام این هزینهها را پرداخت میکنند. درمجموع هر طرحی اعم از اینکه مربوط به اماکن یا وزارت ارشاد یا غیره باشد، اولین کسی که مورد هدف قرار میگیرد تولیدکننده قانونی است و با آن برخورد میشود و کاری با کسی که دریای تخلف است، ندارند
به گزارش ایسنا، مجید افتخاری اظهار کرد: طرح مقابله با قاچاق پوشاک در سطح عرضه فقط دو هفته به صورت مقطعی انجام و در نهایت با فشارهای برخی از اتحادیهها در آستانه شب عید متوقف شد. او ادامه داد: اخیراً یک پلتفرم ترکیهای ادعا کرده بود که یک میلیارد دلار در بازار ایران فروش داشته و بررسیها نشان میدهد که این پلتفرم اینماد و مجوزهای فعالیت رسمی در داخل کشور را هم دارد و با درگاه بانکی رسمی فعالیت غیرقانونی قاچاق داشته است. در نهایت هم به خاطر مسئله عفاف و حجاب با این پلتفرم برخورد شد و نه به دلایل اقتصادی. البته این پلتفرم فقط چند روز مسدود بوده و در حال حاضر باز شده و دوباره مشغول فعالیت است.
عزم جدی برای مقابله با قاچاق وجود ندارد
این عضو هیأتمدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک در گفتوگو با «توسعه ایرانی» درباره آخرین وضعیت طرح مقابله با پوشاک قاچاق با اشاره به گزارش ایسنا، اعلام کرد: مصاحبه من قبل از انتخابات بود و در آن زمان، طرح تقریبا دو هفتهای اجرا شد، اما به دلیل مسائل ذکر شده متوقف شد. زمانی که طرح مجددا به اجرا درآمد بعد از انتخابات بود و چنین جلوه کرد که مبارزه با قاچاق قطع نشده است.
افتخاری در ارزیابی خود از این طرح گفت: هرچقدر جلوی قاچاق گرفته شود، عرضه بیشتر در اختیار تولید داخل قرار میگیرد اما عزم برای برخورد در این سطح بسیار بسیار ناچیز است و باید عزم جدی در بخشهای مختلف وجود داشته باشد. او با تاکید بر اینکه با یک عزم جدی باید از این بحران دربیایم، درباره اشکال قاچاق اظهار کرد: اکنون صرفا با برندهای محرز قاچاق برخورد میشود در صورتی که این، یکی از اشکال دوازدهگانه قاچاق است.
این مقام صنفی افزود: اگر امروز بخواهیم طرح مبارزه با قاچاق را اجرا کنیم، باید در نظر گرفت شرایط مانند سالهای ۹۷ و ۹۸ نیست. گونهها و سویههای قاچاق به وجود آمده است و باید در جبهههای مختلف با آن مقابله کرد. یعنی قاچاق اکنون در فضای مجازی، استوک، کالاهای تاناکورا و حتی در رویههای قانونی وجود دارد.
افتخاری تصریح کرد: قاچاق دیگر به گونهای نیست که فقط در یک بخش انجام بگیرد و مقابله با آن باید مستمر و با برنامه باشد؛ اما طرح فعلی یک طرح موثر و کارآمد نیست زیرا به یکی از اشکال قاچاق محدود است و یک روند مقطعی دارد.
او تاکید کرد: باید قاچاق را مانند یک بیماری سرطان دانست و از ریشه آن را قطع کرد.
50 درصد عرضه داخلی پوشاک قاچاق است
عضو هیأتمدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک با عنوان اینکه کالای قاچاق مزیتهای رقابتی بسیاری دارد، اعلام کرد که قریب ۵۰ درصد عرضه داخلی در اختیار پوشاک قاچاق است.
افتخاری ادامه داد: روند قاچاق با توجه به شرایط اقتصادی بر کالای استوک تمرکز پیدا کرده است که عملا در کشور ما رقابتپذیر نیست. برای مثال شلوار جین با قیمت ۲ دلار وارد کشور میشود در صورتی که در هیچ کجای دنیا شلوار جین زیر ۸ دلار وجود ندارد.
مجید افتخاری در گفتوگو با «توسعه ایرانی»: بازار پوشاک یک رکود بیسابقه را در 40 سال اخیر تجربه میکند و بویی هم از شب عید نبرده است، زیرا بخش قابلتوجهی از بازار با قاچاق مسموم شده و سیاستهای انقباضی دولت و نوسان ارز، نقدینگی مصرفکننده پوشاک ایرانی را از دستش خارج کرده است
او با اشاره به اینکه با یک دهم قیمت شلوار جین وارد کشور میشود و این کالاها اکثرا بنجل و فاسد هستند، تاکید کرد: این رویه امکان تولید را از بین میبرد و در نهایت در یک بازه ۳ ساله کمر تولید را در کشور میشکند و بعد صنعت نساجی درگیر همین مشکل میشود.
این مقام صنفی تصریح کرد: در مزیتهای رقابتی تولید داخل هدف گرفته شده و ظرفیتها در حال از بین رفتن هستند.
به جای متخلفین، با تولیدکنندگان داخلی برخورد میکنند
افتخاری در ادامه با بیان اینکه مزیت رقابتی کالای قاچاق صرفا مربوط به قیمت آن نیست بلکه فرارهای مالیاتی و نپرداختن عوارض نیز به این کالاها مزیت میبخشند، اظهار کرد که قاچاقچیان به صورت یک شبکه مخفیانه کار میکنند.
به گفته این فعال صنفی؛ پوشاک تولید داخل با پوشاک تولید کشورهای همسایه فرق چندانی در بهای تمام شده ندارند اما در هیچ کجای دنیا اجازه ورود کالای قاچاق بدون رعایت ضوابط استاندارد را نمیدهند. اما در ایران کالا با قیمت ارزان بدون پرداخت عوارض گمرکی و مالیات و به خصوص مالیات بر ارزش افزوده وارد میشود؛ در صورتی که تولیدکنندگان تمام این هزینهها را پرداخت میکنند.
این مقام صنفی به سود عجیب قاچاقچیان پوشاک در کشور اشاره کرد و گفت: در کشور هر طرحی اعم از اینکه مربوط به اماکن یا وزارت ارشاد یا غیره باشد، اولین کسی که مورد هدف قرار میگیرد تولیدکننده قانونی است و با آن برخورد میشود و کاری با کسی که دریای تخلف است، ندارند.
افتخاری تصریح کرد که قاچاقفروشان با هر محتوایی تبلیغ میکنند اما کاری با آنها ندارند.
رکود بیسابقه بازار شب عید
عضو هیأتمدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک وضعیت بازار شب عید را دچار رکود بیسابقه در 40 سال اخیر دانست و اظهار کرد که مصرفکننده توان خرید ندارد.
افتخاری افزود: بخش قابل توجهی از بازار با قاچاق مسموم شده است و متاسفانه هیچ نشانی از بهبود بازار نیست و قطع به یقین با این وضعیت که صنعت را به حال خود رها کردهاند، صنعت به یک درخت ناتوان کج تبدیل و بخشی از صنعت دچار بحران بسیار شدیدی میشود.
او در پاسخ به اینکه آیا شب عید توانسته است وضعیت رکود را بهبود بخشد، خاطرنشان کرد: بازار بویی از شب عید نبرده است و مجموعه سیاستهایی که دولت در بهمن و اسفند اتخاذ کرد به این رکود دامن زد.
این مقام صنفی ادامه داد: دولت سیاستهای انقباضی اعمال کرد یعنی اوراق قرضه پخش کرد و تمام نقدینگی دهکی که مخاطب برندهای ایرانی بودند را جذب کرد و از سویی دیگر با نوسان نرخ ارز قدرت خرید مردم را کاهش داد.
به گفته افتخاری، دهکهای پایین جامعه که سالهاست به نوروز اهمیتی نمیدهند و دهکهای بالا هم متقاضی پوشاک تولید داخل نیستند و همچنین با افزایش نرخ ارز، کالاهایی که وابستگی نزدیکتر به قیمت دلار دارند در سبد مصرفکننده اولویت پیدا میکنند، بنابراین پوشاک از سبد بخش قابل توجهی از جامعه