گره کور بر تاروپود صنعت نساجی

صنعت نساجی به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین صنایع در ایران، با چالش‌های متعددی مواجه است که به‌شدت بر عملکرد و توسعه آن تأثیر گذاشته است. کمبود مواد اولیه، مشکلات ارزی، قاچاق کالا، عدم‌نقدینگی و از همه مهم‌تر ناترازی انرژی و عدم‌حمایت جدی از سوی دولت، از جمله موانع بزرگ در مسیر این صنعت است. این مسائل نه تنها تولیدکنندگان صنعت نساجی را تحت فشار قرار داده، بلکه موجب کاهش سهم بازار از محصولات تولید داخل شده است. با وجود این چالش‌ها، اما صنعت نساجی همچنان ظرفیت بالقوه‌ای برای رشد و توسعه دارد و ایران می‌تواند به یکی از بازیگران اصلی در بازار جهانی نساجی تبدیل شود. این صنعت ظرفیت بالایی برای جذب سرمایه‌گذاری و صادرات دارد و اگر بتوانیم به حل مشکلات موجود بپردازیم و زیرساخت‌های لازم را فراهم کنیم، صنعت نساجی می‌تواند به‌عنوان یکی از موتورهای محرکه اقتصادی کشور عمل کند. صمت در این گزارش نگاهی به چالش‌های صنعت نساجی در سال ۱۴۰۳ داشته و در این زمینه با کارشناسان این صنعت به گفت‌وگو پرداخته که در ادامه می‌خوانید

 

چالش‌های صنعت نساجی از سالی به سال بعد منتقل می‌شود

شجاع‌الدین امامی‌رئوف، دبیر انجمن صنایع نساجی ایران با اشاره به اینکه امیدی به تاثیر و اجرایی شدن بسته حمایتی وزارت صمت برای صنایع ندارد درباره چالش‌های صنعت نساجی به صمت اظهار کرد: واقعیت این است که صنعت نساجی هم مانند سایر صنایع با مشکلات مشابه آنها روبه‌رو است. البته برخی از این مشکلات برای این صنعت دردسرها و گرفتاری‌های بیشتری داشته و در سال ۱۴۰۳ فعالیت واحدهای تولیدی صنعت نساجی را دشوار کرده است. این صنعت در سال ۱۴۰۳ در مقایسه با سال ۱۴۰۲ وضعیت به مراتب سخت‌تری داشت. قطعی برق یکی از چالش‌های بزرگ صنعت نساجی بود که آسیب زیادی به ماشین‌آلات و تجهیزات این صنعت زده است. این خسارت‌ها با بسته‌های حمایتی هم جبران‌پذیر نیست. قطعی‌های مکرر برق واحدهای صنعتی بر خلاف ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار از مواردی است در طول سال 1403 برای صنعت و تولید کشور مشکل‌ساز شد. قطعی‌های برنامه‌ریزی نشده برق و گاز و عدم‌مدیریت آنها ضمن افزایش میزان ضایعات و استهلاک قطعات، منجر به کاهش راندمان کار واحد و تولید کمتر و افزایش هزینه‌های سربار و به‌تبع آن افزایش نرخ تمام‌شده شد که در بسیاری از موارد عملا کاهش توان رقابت کالای داخلی در مقابل کالای قاچاق وارداتی را به‌دنبال داشت. دبیر انجمن صنایع نساجی ایران ادامه داد: نوسان نرخ ارز چالش بعدی صنعت نساجی و البته همه صنایع بود که در هر صنعتی به‌نوعی نمایان شد. قیمت ارز به ۹۵ هزار تومان هم رسید. در سال ۱۴۰۳ همچنان با چند نرخی بودن ارز روبه‌رو بودیم که با رانتی که ایجاد می‌کند، تشویق‌کننده واردات علیه تولید داخل است و تنبیه‌کننده صادرات و تولید صادرات‌محور. این ضرروزیان‌ها با یک بسته حمایتی چقدر می‌تواند جبران شود؟

قاچاق علیه تولید ادامه دارد

 امامی‌رئوف قاچاق را چالش بزرگ دیگر صنعت نساجی دانست و گفت: قاچاق منسوجات و پوشاک در سال ۱۴۰۳ نیز همچون سال‌های گذشته و تقریبا بدون توجه ویژه و مبارزه جدی ادامه یافت و درحالی‌که متاسفانه بازار با رکود مواجه بود، پوشاک قاچاق همچنان وارد کشور شد و بخشی از بازار تولیدکنندگان داخلی را به تسخیر درآورد. توقع این بود در شرایطی که واحدهای تولید داخل با سختی بیشتری مواجه بودند، حداقل دولت با محدودیت واردات و قاچاق کالای خارجی به حمایت از ساخت داخل بپردازد. در این میان افزایش واردات رسمی پارچه در سال ۱۴۰۳ درحالی‌که باید روند کاهشی آن توسط وزارت صمت پیگیری می‌شد، نمونه بارزی از این ناهماهنگی و سوءمدیریت‌ها بود